Proef in strijd tegen fijn stof

Aannemer BAM Wegen is met de gemeente Amstelveen in gesprek over het houden van een experiment langs een plaatselijke weg om fijn stof uit de lucht te halen. Eerder deze maand won BAM Wegen samen met de TU Delft de Intertraffic Innovation Award 2008 voor het bedenken van een systeem om fijn stof te laten neerslaan. Het systeem voorziet in draden langs wegen, bijvoorbeeld aan lantaarnpalen.

De draden creëren een elektrostatisch veld, waardoor fijn stofdeeltjes in de lucht positief geladen worden. Omdat de aarde ten opzichte van de deeltjes een negatieve lading heeft, worden de stofdeeltjes naar de aarde getrokken. Dat effect kan worden versterkt door het plaatsen van metaalgaas langs de weg. Regen spoelt het stof vervolgens weg.

In laboratorium-omstandigheden werkt het systeem, maar het moet zich ook in de praktijk bewijzen. Volgens innovatiemanager Ad van 't Zelfde van BAM zijn de gesprekken met Amstelveen nog pril. ,,Maar Amstelveen stelt zich zeer positief op," zegt hij. „Een definitieve plek van waar net experiment kan plaatsvinden, is nog niet vastgesteld."

Ook een tijdstip waarop de proef kan beginnen, is nog niet bekend. „Dat hangt mede af van procedures bij de gemeente," zegt Van 't Zelfde. Hij verwacht, als er groen licht komt, nog dit jaar te kunnen starten. Toen de gemeente hoorde van het project van BAM en TU Delft heeft zij zelf contact gezocht. „Het gaat in eerste instantie om een kleinschalige pilot," zegt een gemeente-woordvoerster. „Voor de pilot zoeken we naar een lokaal knelpunt waar zich veel fijnstof verzamelt."

Als de proef met fijn stof bestrijding slaagt, dan ziet de gemeente mogelijkheden voor grootschalige toepassingen, bijvoorbeeld bij de A9. „Verder vinden in Amstelveen diverse ontwikkelingen plaats die zorgen voor meer verkeer," aldus de woordvoerster. „Maar we willen Amstelveen ook leefbaar houden. Onze indruk is dat dit systeem daarvoor potentieel heeft." Amstelveen moet voor de pilot nog wel de financiering rond krijgen.

In de draden staat' een hoge spanning van 25 duizend tot 35 duizend Volt, maar toch is het energieverbruik laag, omdat er maar weinig stroom doorheen loopt. Het is niet schadelijk voor bijvoorbeeld vogels, telefoons en pacemakers. Fijn stof, onder meer afkomstig van auto's, is een gevaar voor de gezondheid.

Wat is fijn stof?

Fijn stof is een vorm van luchtvervuiling. Tot fijn stof worden in de lucht zwevende deeltjes kleiner dan 10 micrometer gerekend. Fijn stof bestaat uit deeltjes van verschillende grootte, van verschillende herkomst, en dus met een verschillende chemische samenstelling.

Uit epidemiologische en toxicologische gegevens blijkt dat fijn stof bij inademing schadelijk is voor de gezondheid. In Nederland en België sterven enkele duizenden mensen enige dagen tot maanden eerder door acute blootstelling aan fijn stof.

Soorten fijn stof en herkomst

Bij het indelen van fijn stof in soorten wordt er onderscheid gemaakt in grootte van de deeltjes:

- PM10, deeltjes met een aërodynamische diameter kleiner dan 10 micrometer. PM is hierbij de afkorting voor "Particulate Matter";

- PM2.5, deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 2,5 micrometer;

- Deeltjes kleiner dan 0,1 micrometer (ultra fijn stof).

Externe link: BAM Infratechniek wint Intertraffic Innovation Award 2008