Vertrekkend korpschef Welten benadrukt noodzaak denktank

Onder de titel, 'Dienstbaar aan de rechtsstaat. Biografie van een Agora' verschijnt op 27 oktober 2011 bij Uitgeverij Boom in Amsterdam een kritische zelfbeschouwing gewijd aan de Agora Politie en Veiligheid.

Deze denktank, sinds 2006 onderdeel van het politiekorps Amsterdam-Amstelland is een plek, waar vrijuit gedacht en gediscussieerd wordt over trends in de samenleving en hun betekenis voor het politiewerk. Bijvoorbeeld: hoe ga je als politie om met polarisatie in de samenleving (ongelijkwaardigheid)? Is overlastbestrijding wel iets voor de politie, en zo ja, waarom? Of, welk antwoord heeft de politie op de toenemende verwevenheid van onder- en bovenwereld (ondermijning)?

Een dergelijk debat kan niet zonder de blik van buiten. De agora vervult een brugfunctie naar de wetenschap, zoals de leerstoel Veiligheid en Burgerschap aan de Vrije Universiteit. Vertrekkend korpschef Bernard Welten en zijn co-auteurs Auke van Dijk en Frank Hoogewoning beschrijven niet alleen hoe dit experiment is verlopen, maar zij kijken er ook kritisch naar.

(Foto Politie Amsterdam-Amstelland - 2011)

Hoofdcommissaris Bernard Welten (56) van het Politiekorps Amsterdam-Amstelland. Hij stopt met zijn werkzaamheden in november 2011 en wordt opgevolgd door Pieter-Jaap Aalbersberg, commissaris van het politiekorps IJsselland

Want nadenken is één ding, maar de politie moet er wel staan als het erop aankomt. De auteurs betogen dat een agora noodzakelijk is om als politie-organisatie je werk goed te kunnen doen. Want, in weerwil van het gangbare beeld is politiewerk meer dan ‘boeven vangen’ of evenementen in goede banen geleiden. De politie is er om de vrede te bewaren en de waarden van de rechtsstaat te dienen: vrijheid, gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid.

Zij is dienstbaar aan de rechtsstaat en zij wil doen wat het meest bijdraagt aan veiligheid. Dat uitgangspunt voegt iets extra’s toe aan de vereiste vakbekwaamheid. De politie als geen ander moet nadenken over hoe zij het vak uitoefent, en wat daaraan vooraf gaat. De huidige samenleving is ingewikkeld en steeds in beweging.

Kennis is nodig om te begrijpen wat er speelt en te bepalen hoe je vervolgens het beste kunt optreden. Dat lukt in veel gevallen, maar nog lang niet altijd. Toch concluderen Welten c.s., dat een agora, zoals in Amsterdam-Amstelland is bedacht, een belangrijk hulpmiddel is voor uitvoeringsorganisaties van de overheid zoals de politie. Het boek richt zich dan ook tot alle leiders die de publieke zaak dienen.

Agora?

De Agora (Grieks: Ἀγορά) was een openbare 'plaats van samenkomst' in de oude Griekse stadstaten. Vroeg in de Griekse geschiedenis (10e -8e eeuw voor Christus), gingen vrij geboren mannelijk landeigenaars, dus burgers verzamelen zich in de Agora om hun militaire plicht te vervullen, of om verklaringen van de regerende koning, of raad te horen.

Later diende de Agora ook als een marktplaats, waar handelaars met kramen, of winkels hun goederen konden verkopen. Het woord agorafobie, de angst voor kritisch publiek situaties, is afgeleid van Agora in zijn betekenis als een ontmoetingsplaats. Het Forum is de Romeinse equivalent van de Agora en het woord wordt vaak gebruikt in oudere teksten om te verwijzen naar de Griekse agorai (meervoud van Agora). (red.)